Met de bus naar de Koninklijke Vopak in Europoort op 3 september 2013
Met een volle bus vertrokken we vanaf de Slinge. Helaas misten 2 leden de bus, maar dat kwam mede doordat mijn nieuwe telefoon nog niet goed was ingesteld, waarvoor mijn excuses.
Vopak heeft het predicaat Koninklijk. Om dat er iedere keer voor te plaatsen, vind ik een beetje onleesbaar worden. In Europoort werden wij ontvangen door Jan Bert Schutrops, President Vopak Management Nederland BV (tevens voorzitter van onze Havenvereniging) en door Jos Steeman, directeur Vopak Terminal Europoort.
Jan Bert heette ons welkom en gaf uitleg over Vopak als internationaal concern en Vopak Nederland in het bijzonder. Wereldwijd zijn er 6.000 werknemers, waarvan in Nederland meer dan 1.000.
Vopak werkt met geautomatiseerde processen volgens 75 standaard operationele normen, over alle terminals in de wereld: 83 in 31 landen. Hierbij is veiligheid de eerste vereiste. Uiteraard voldoen alle Vopak terminals aan de ISPS-voorschriften (zie onder).
Vopak is ’s werelds grootste onafhankelijke dienstverlener in tankopslag, gespecialiseerd in opslag en overslag van vloeibare chemicaliën, gassen en olieproducten.
De geschiedenis gaat terug tot 1616. Dus over 2 jaar is de viering van het 400-jarig bestaan. In 1616 is het bedrijf begonnen met de opslag van koffie, thee en specerijen, met o.a. de Nederlandse Oost-Indische Compagnie als klant. De eerste olie werd in 1860 in de VS geboord en niet veel later werd er olie in Nederland geïmporteerd. In die tijd gebeurde dat nog in kisten/houten vaten.
In 1999 is Vopak gevormd door de fusie tussen Pakhoed en van Ommeren. Nu is het de grootste onafhankelijke tankterminal operator ter wereld, met een wereldwijde opslagcapaciteit van 29,9 miljoen cbm, waarvan 9,8 cbm in Nederland.
Vopak hoort in Nederland – op de ranglijst van grootste bedrijven – bij de top 20, gemeten naar beurswaarde. Doordat het een speler is in de wereldwijde economie, is Vopak niet zozeer afhankelijk van wat er specifiek in Nederland gebeurt.
Een voorbeeld hiervan is stookolie uit Rusland. Deze wordt uit Rusland aangevoerd met kleinere schepen, hier opgeslagen en later met grote schepen vervoerd naar Singapore, de grootste bunkerhaven ter wereld. Vopak heeft dan ook steigers voor de grootste schepen.
Jos Steeman (President Koninklijke Vopak Latijns Amerika) geeft hierna uitleg over wat er vooral in Rotterdam gebeurt bij Vopak Europoort.
Jaarlijks wordt zo’n 40 miljoen ton behandeld op deze terminal, die de grootste is in zijn soort. Europoort beheert ook de olieterminal met de hoedendoos-tank in het Botlekgebied, de Laurenshaven terminal.
Er zijn meerdere terminals van Vopak, of deelneming door Vopak, in het Rijnmondgebied zoals Europoort, Laurenshaven, Botlek, MOT (Maasvlakte Olieterminal) Gate (LNG terminal) en Vlaardingen met vooral eetbare oliën. Daarnaast heeft Vopak in Nederland ook nog terminals in Eemshaven, Amsterdam (de grootste benzinehaven van Europa) en Vlissingen waar 2 jaar geleden een nieuwe terminal is geopend.
Op een vraag over viscositeit van de stookolie antwoordt Jos, dat de stookolie indien nodig verwarmd wordt, omdat stookolie enigszins stroperig is.
Vanuit Europoort zijn er diverse pijpleidingen o.a. naar Schiphol en de luchthavens van Brussel en Frankfurt. Gevraagd wordt of de pijpleidingen ook verwarmd kunnen worden, en of ze gedeeld worden met andere bedrijven. De pijpleidingen kunnen niet verwarmd worden. De pijpleidingen kunnen wel gedeeld worden met andere bedrijven. De pijpleidingen naar de luchthavens zijn de oude pijpleidingen.
In Europoort heeft Vopak 120 tanks met een inhoud van totaal 3,5 miljoen cbm. In die tanks wordt o.a. nafta, stookolie, gasolie, dieselolie en jetfuel opgeslagen.
Naar de Neckarhaven loopt een pijpleiding voor bevoorrading van binnenvaartschepen.
De Europoortterminal is door de grote opslagmogelijkheden en de goede infrastructuur een terminal die goed is voor de handelaren in de diverse goederen, en voor grote olie – en chemiebedrijven. Ook wordt gebruik gemaakt van strategische opslag. Deze wordt regelmatig gecontroleerd en na 3 of 4 jaar ververst.
Op de terminal wordt uitgebreid met het z.g. Midexproject. Hiervoor zijn 8 tanks van ieder 50.000 cbm in aanbouw voor de opslag van jetfuel. In tanks kunnen producten worden gemengd door middel van grote mixers.
De pijpleidingen kunnen o.a. worden gereinigd door zogenaamde ‘pigs’, grote rubberballen die door de leidingen worden gevoerd.
Er loopt over het terrein ongeveer 200 km pijpleiding (grote en kleine). In de grootste tank – nr. 1045 – kan een Boeing 747 worden geparkeerd (volgens mij doen ze dat echt niet).
De langste steiger is pier 4. De zogeheten Vingerpier, die 650 meter lang is.
Veiligheid en calamiteiten
Vopak heeft speciale programma’s voor veiligheid, gezondheid en milieu. Eén maal per jaar wordt er wereldwijd een SHE-dag georganiseerd: Safety – Health – Environment.
Op de terminal zijn checkpoints waar men zich moet verzamelen bij calamiteiten.
Het bedrijf is voortdurend bezig met opleiden, trainingen en onderzoek.
Het schoonmaken van de tanks gebeurt door externe bedrijven.
Voor blikseminslag zijn de tanks beveiligd met een ringwire systeem, en zijn er schuimleidingen aangebracht. De aanrijtijd van de brandweer is 4 minuten. Al is er is nog nooit een echte blikseminslag geweest.
De concurrentie neemt toe, vooral in een handelsknooppunt als Rotterdam.
Vopak heeft ook terminals in Indonesië, onder andere in Jakarta. De tanks zijn veilig voor aardbevingen. Ook in Eemshaven hebben ze geen problemen ervaren.
Hierna gingen we in de bus voor een rondleiding over de terminal onder leiding van Michel van Dijk (Internal Customer Operations bij Vopak Europoort).
Damp
Er is bijna geen productieverlies door de gesloten systemen, waar de dampen door worden opgevangen. Alleen wanneer ze niet retour kunnen, worden ze verbrand.
Bij binnenkomst van een schip worden de laadarmen verbonden met het schip. Het schip pompt zelf de producten naar de wal.
Bij het beladen van binnenvaartschepen kan damp worden opgevangen met mobiele combusterunits, die de wasem verwerkt, en stankoverlast wordt voorkomen.
Tijdens de rondleiding meerde een vlcc af. Wij konden dus goed zien hoe dat ging. Er is een diepgang van 21 meter.
Naast de tanks staan in de vloeistofdichte tankputten de pompplateaus met geautomatiseerde pijpleidingverbindingen voor de vloeistofoverdracht. Deze worden bestuurd vanuit de controlekamer.
Op de tanks liggen drijvende daken zodat er geen dampen in het milieu kunnen komen.
Voor een nog betere beveiliging en om gebruik te kunnen maken van lichtere drijvende daken zijn op veel tanks ook dômedaken aangebracht.
Koch
Op het terrein van Vopak Europoort is ook een middelgrote raffinaderij gevestigd van Koch Industries Inc. Hier een minder bekende naam, maar in de Verenigde Staten een zeer grote speler, die in Rotterdam lichte aardolieproducten produceert: 9000 vaten (1 vat is 159 liter) per dag. Zij hebben ook een flare voor het verbranden van dampen bij overdruk. Hiervoor moet men eerst toestemming vragen bij DCMR. De betonnen tanks bij de raffinaderij worden gebruikt voor de waterzuivering: 10.000 m3 per uur.
De tanks zijn gebouwd op terpen op een soort zandpalen; er is dus niet geheid.
Bij Vopak Europoort werken 230 werknemers. Voor onderhoud en projecten wordt veel werk door derden verricht.
Een gast merkte op dat ondanks de nieuwbouw en het vele onderhoud, het zo schoon was op de terminal. Dit werd uiteraard in dank aanvaard.
Er worden nog diverse vragen beantwoord, waaronder enkele zeer technische, die hier nauwelijks zijn weer te geven.
Ten slotte danken we heel hartelijk Jan Bert, Jos en Michel voor alle uitleg. En natuurlijk de drie dames van het restaurant, die ons ontvingen met heerlijke koffie.
De terugrit met de bus werd door Wim bekwaam uitgevoerd. Hij leidde ons niet alleen veilig over de terminal (was best knap, want het is geen camping) maar bracht ons ook weer langs de file (en die was knap lang op de A15), over de brug op tijd terug op de Slinge.
ISPS
Ik heb beloofd om nog even ISPS te noemen: International Ships and Ports Facility Security Codes. Dit zijn regels voor internationale beveiliging van schepen en havens opgesteld door IMO (International Maritime Organisation van de Verenigde Naties). Er zijn 3 niveaus.
De regels zijn voorgeschreven na de aanslagen op 9-11-2001 ter beveiliging tegen terroristische aanslagen. Elk bedrijf heeft daarvoor ook een eigen veiligheidsofficier.
Aad Korzilius
Havenvereniging in AD
Download hier het artikel dat vrijdag 21 februari in het AD heeft gestaan.
Survivalen bij STC-KNRM: Let’s HUDDLE!
Leden Jong Havenvereniging volgen Sea Survival Training voor de fun
,,Ik heb je, ik heb je,’’ klinkt het in het bad van het STC-KNRM. JHV-leden die elkaar amper kennen, grijpen elkaar bij de middel om de warmte vast te houden. Zogenaamd natuurlijk, want het water is niet echt koud. Dat is in het echt wel anders, wanneer het offshore echt mis gaat. Om je daarop voor te bereiden, geeft het STC-KNRM op de Heijplaat Sea Survival trainingen. Voor ons, de 24 deelnemers, is het op 13 februari gelukkig een fun-training, want we waren gezakt als een baksteen voor ons examen! Zo simpel is het namelijk niet.
Na de hilariteit van het aantrekken van de overlevingspakken, wordt de groep toch wat stil. Wat ons precies te wachten staat, weten we niet. Maar na de uitleg van instructeur Rick denken we ‘dit gaan we even doen’. De euforie duurt maar kort. Aan de rand van het platform waar we vanaf moeten springen, blijkt zelfs het afschermen van de luchtwegen door met je hand een kommetje te vormen en over neus en mond te leggen een ware kunst. Dan ook nog goed je reddingsvest naar beneden houden, vooruit kijken en afstappen. Wieeeh! Wat duurt dat nog lang voordat je het water raakt! Met een enorm ‘bommetje’ beland je onder water en wordt met dezelfde snelheid naar boven getrokken door het reddingsvest. Maar… we leven nog!
Licht uit, golven aan
Maar dan… gaan de windturbines aan, het licht uit en worden er golven gesimuleerd. Rick zegt nog: ,,Probeer zo lang mogelijk droog te blijven.’’ Desondanks springt de helft van de groep nog een keer van het platform. Eric die aan de simulatieknoppen staat te draaien, ziet eruit als een ware DJ. Hij heeft een grote glimlach op z’n gezicht bij het gade slaan van ons gestuntel. Ook Patrick die met een tuinslang regen creëert, moet hard lachen want wanneer uiteindelijk het vlot wordt bereikt, dat nu enorm schommelt, blijkt communiceren heel moeilijk te zijn. En wanneer we een drenkeling moeten oppikken, springen er doodleuk twee heren zo uit het vlot. De reddingsring blijft ongebruikt in het vlot en aan het einde van de oefening blijkt het touw aan de ring compleet verstrikt geraakt in talloze benen.
Afschieten
Maar wellicht zijn we wel goed in de life boat! Na enige informatie over de werking van het knaloranje bootje, stappen we aan boord en worden vakkundig door Graham ingesnoerd. Na de ‘afschiet-procedure’ breekt het moment van aftellen aan. De kabels laten los en in een paar luttele seconden raakt de neus van ons reddingsbootje met een klap en een enorme splash het water. Wow dat was snel! De motor pruttelt vrolijk verder terwijl we een klein tochtje maken om vervolgens weer aan te leggen.
Vele ervaringen rijker wurmen we ons uit de overlevingspakken en vertrekken richting havenkroeg Courzand om bij te komen, want dat is wel nodig! Het besef dringt door dat dit al moeilijk was en wat het erg moet zijn om dit mee te maken op volle zee, als het echt om overleven gaat! Voor ons was dit pure fun, maar de trainingen zijn voor de echte zeelui in het vak zeker noodzakelijk.
Jong Havenvereniging dankt het STC-KNRM hartelijk voor het organiseren van deze interessante en spannende middag. Waarbij speciale dank aan Rick, Patrick, Hans, Vincent, André, Graham, Malcolm, Martijn, Peter, Derk en Eric.
Bekijk alle foto’s en de filmpjes op de homepage.
Wie jarig is trakteert!
En dat vieren we met gratis toegang tot het Maritiem Museum Rotterdam.
Het Maritiem Museum Rotterdam, opgericht in 1874, is het oudste scheepvaartmuseum van Nederland. Laat je meevoeren met de grote cruiseschepen, of neem een kijkje ‘backstage’. Of met de kinderen op ontdekkingstocht, samen met Professor Plons. Voor elk wat wils.Tot het eind van dit jaar.
Kijk hier voor de lopende tentoonstellingen en exposities.
Download HIER de bon.
Deze bon is slechts éénmaal geldig en alleen bestemd voor de leden van de Havenvereniging Rotterdam. Vergeet niet je lidmaatschapsnummer in te vullen.
Ga met zijn vieren (max. 2 volwassen en 2 kinderen) naar het
Jubileumfilm
Voor wie er was, een feest van herkenning. Donderdag 30 januari jl. in de Cruise Terminal. Nu ook te horen! De grappige liedjes van de Tunes en de opzwepende nummers van de Hermes House Band.
Bekijk hier het filmpje.
Grandioos verjaardagsfeest
“Van mij mogen ze dit ieder jaar organiseren”
Jubileum met knallend en swingend feest gevierd
De mannen die 75 jaar geleden, op 30 januari 1939, de Havenvereniging Rotterdam oprichtten konden nauwelijks bevroeden dat het vijftiende lustrum, afgelopen donderdag, zo uitbundig zou worden gevierd.
Ruim vijfhonderd mensen kwamen naar de Rotterdamse Cruise Terminal om het jubileumfeest mee te maken. Natuurlijk werden ze gelokt door het Captains Dinner en het optreden van de Hermes House Band, maar het hoofddoel, was het ontmoeten van oude bekenden en het maken van nieuwe contacten. Één ding bond alle aanwezigen; de liefde voor de haven.
Een ultiem voorbeeld hiervan is de 89-jarige Gerard Hegge, die al zestig jaar lid is van de Havenvereniging. Hij vertelt: ”Mijn vader Jan Hegge was één van de oprichters van de vereniging. In die tijd was hij burgemeester van Overschie en eigenaar van de gelijknamige scheepswerf. We bouwden veel schepen voor de offshore, ondermeer voor Shell. We hadden zo’n tachtig man in dienst. Zelf ben ik in Delft afgestudeerd als scheepsbouwkundig ingenieur en heb ik, na verloop van tijd, het bedrijf overgenomen. Ik ben nu 60 jaar lid van de Havenvereniging en ik heb in die periode ongelooflijk veel hoogtepunten meegemaakt. Ik probeer bij zoveel mogelijk activiteiten aanwezig te zijn. Het houdt me scherp en de contacten met oude bekenden en al die nieuwe leden zijn heel waardevol. Ik ben ook havenadviseur van burgemeester Aboutaleb en hem wil ik binnenkort echt de haven laten zien”.
Meer kwaliteit
“Zestig jaar lid? Zo lang! Tja, dat is het mooie van deze club”, zegt voorzitter Jan Bert Schutrops van de Havenvereniging. Hij vervolgt: “Ik stond net op de roltrap en maakte mee dat mensen elkaar na dertig jaar met veel enthousiasme weer zagen. Dan is voor mij de avond al geslaagd”.
“Het unieke van de vereniging is dat er geen drempels zijn. Iedereen die zich verbonden voelt met de haven kan voor 25 euro lid worden. En dankzij Jong Havenvereniging, die nu ruim vijf jaar bestaat, is het een mooie mix tussen jong en oud geworden. Sinds een jaar of twee is er een nieuw bestuur dat zich niet richt op méér activiteiten, maar op kwalitatief betere activiteiten. Dat heeft al geleid tot ledenaanwas. We hebben er nu ruim 2000. Maar op een bepaald moment bereik je de grens. Vergis je niet. Het is uniek dat deze vrijwilligersclub al zo lang bestaat, want de mensen die de kar trekken doen dat zonder al teveel support”.
En weg is Schutrops want presentator/muzikant/cabaretier Harry Jan Bus roept hem samen met Wybe Zijlstra, de organisator van de jubileumavond, op het podium. Bus vuurt zijn kwinkslagen niet alleen af op dit duo, maar ook op Mark Harbers, die hij al “onze nieuwe Staatssecretaris van Financiën” noemt. Bus: ”Een goede zaak, want dan kunt u heel veel geld naar de Rijnmond-regio sluizen”.
De voormalige havenwethouder moet hartelijk lachen om de opmerking, maar ontkent gevraagd te zijn. Harbers: ”Mijn naam wordt net als zo’n zes andere namen genoemd. Ik zou er geen nee tegen zeggen, want ik heb altijd een rol in de gemeentelijke en landelijke politiek willen spelen, maar als ik het niet word, dan lig ik er geen moment wakker van. Ik heb ’t namelijk erg naar m’n zin in de Tweede Kamer”.
“En hier voel ik me ook weer thuis. In de tijd dat ik havenwethouder was, ben ik in heel veel havens geweest, maar geen enkele haven heeft zo’n grote fanclub. De Rotterdamse haven verdient dat ook. Vroeger bestond de vereniging voornamelijk uit mensen die ooit in de haven hadden gewerkt. Maar door de Jong Havenvereniging is de gemiddelde leeftijd fors gedaald. En die nieuwe leden zijn net zo trots op de haven als de oudere”.
Tafelgenoot Jeannette Baljeu, nu bijna vier jaar havenwethouder, vult aan: “Het is prachtig dat er zo’n fantastische club is, waar iedereen de verbondenheid met de haven voelt. Er lopen hier mensen rond uit alle geledingen van de maatschappij. Heel erg Rotterdams”.
Veel energie
Gerrit Peekstok, voorzitter van Jong Havenvereniging is trots op de erkenning. Zijn afdeling telt na ruim vijf jaar 550 leden. “Nee dat had ik bij de oprichting in 2008 niet verwacht. Ook niet dat we al vijf feesten voor 1200 man zouden hebben georganiseerd. Dat is mede gelukt door de steun van het bestuur van de Havenvereniging en door de ongelooflijke energie die de mensen van Jong Havenvereniging er tot nu toe in hebben gestoken. En als het op zo’n avond als dit lekker loopt, dan geeft dat een kick. Je merkt dat jong en oud prima samengaan. De jonge leden willen graag weten hoe het vroeger was in de haven en de ouderen hebben de kennis om dat te vertellen. Bovendien zijn de ouderen heel erg geïnteresseerd in hoe het er nu aan toe gaat. De opkomst bij de excursies zijn daar een bewijs van. Eigenlijk mag je tot je 35ste lid zijn van de Jong Havenvereniging, maar er zijn veel leden, die dat ook na die leeftijd willen blijven. Dat heeft zich nog niet helemaal uitgekristalliseerd. Het meest ideale zou zijn als jong en oud volledig in de Havenvereniging integreren. En het normaal wordt dat, zodra je in de haven werkt, je lid wordt”.
Het is inmiddels de beurt aan De Tunes. Harry-Jan Bus, Steef Vooren en Emiel Benda, zetten een super-Rotterdams optreden neer, waarna het geweld van de Hermes House Band losbarst, die haar faam als energieke en swingende coverband volledig waar maakt.
Jos Masselink, manager bij de Broekman Group, is enthousiast. “Vroeger ben ik geregeld mee geweest met excursies en was ik aanwezig bij de barbecues, maar nu ontbreekt me daar de tijd voor. Dit is het eerste evenement dat ik sinds lange tijd meemaak. Erg leuk vind ik het. Die combinatie met diner en de optredens is prima. Goed ook dat jong en oud door elkaar lopen. Wat mij betreft mogen ze dit ieder jaar organiseren. Ik wil daar best wat meer voor betalen!”
Er staat een uitgebreid fotoverslag op de homepage of bekijk het 3 minuten durende filmpje onder Nieuws.
Bioport Challenge zoekt passie
Heb jij passie voor haven, innovatie en duurzaamheid? En wil je graag uitgedaagd worden? Doe dan mee aan de Bioport Challenge!
Deze competitie is een initiatief van Jong Havenbedrijf, Jong Shell, Jong Vopak, Jong Royal Haskoning DHV en Young Professionals Rotterdam. Zij zijn op zoek naar young professionals tussen de 20 en 35 jaar die zij kunnen uitdagen om met ideeën te komen voor een duurzame industrie en haven.
Tijdens drie pressure cookers, die plaatsvinden in januari, februari en maart, krijgen deelnemers een stoomcursus over de Rotterdamse haven en bio-based industrie. Daarna gaan zij in teamverband aan de slag om een idee te ontwikkelen dat een bijdrage levert aan de bio-based industrie.
De teams worden bij het maken van deze zogenaamde ‘business model canvas’ begeleid door ervaren professionals uit de industrie. De beste teams mogen hun idee pitchen aan senior executives uit de bio-based industrie.
Check de flyer en schrijf je in!
Terugkijken en dan volle kracht vooruit!
Een nieuw jaar in het vooruitzicht betekent nieuwe kansen, maar voor Jong Havenvereniging is het ook het einde van het lustrumjaar. Dus geen vrolijke bierviltjes meer tijdens de borrels en aftellen naar een spetterend feest op de Wylde Swan. Toch kunnen we nog even genieten, want alles is terug te lezen op de nieuwe programmakaart.
Het mooie is dat je dan ook meteen een overzicht hebt van alles dat in 2014 staat te gebeuren. Bekijk dus snel de online versie van de programmakaart en kom een mooi hardcopy exemplaar ophalen tijdens de eerste activiteit van het jaar: de Nieuwjaarsborrel op 16 januari!
JHV leden welkom bij laatste Masterclass
Meerdere malen per jaar slaan Jong Havenvereniging en het STC-NMU de handen in elkaar bij de organisatie van de Masterclasses. Voor de laatste editie van 2013, op 12 december, werkt de STC-Group samen met Erasmus Smart Port Rotterdam en wordt mede mogelijk gemaakt vanuit het programma HBO in de Haven. Ook leden van Jong Havenvereniging kunnen aansluiten bij deze Masterclass met het thema: ‘Chokepoints in corridors: perspectives on bottlenecks in European transport networks’.
,,Intermodal transport is often hampered by bottlenecks in transport networks.” Patrick Witte, researcher associated at EUR ‘Smartport’ research centre works on a theoretical model to build understanding on the multiple dimensions of bottlenecks. During the Masterclass he will explain his model and the results of his research so far.
A panel of professionals, consisting of DB Schenker, Havenbedrijf Rotterdam and netwerkoperator Contargo shine their lights from their point of view.
Programma 12 December 2013
17:15: introduction Masterclass by Maurice Jansen
17:25: introduction Smartport by Bart Kuipers
17:30: Patrick Witte – researcher Smartport ‘Chokepoints in the Corridor’.
18:00: Discussion
18:15: Coffee break
18:30: Bottlenecks in the hinterland: pitches by professionals from
– Andrea Clasen de Cunto / DB Schenker Intermodal
– Cok Vinke / Contargo
– Roy van den Berg / Port of Rotterdam
19:00: Discussion
19:15: Closing
Location
Rotterdam, Lloydstraat 300, STC-Group
Audience
Young Port Professionals (network Jong Havenvereniging), students Rotterdam Mainport University, Netherlands Maritime University.
Check the flyer!
Huisman’s pijpen en kranen
Op woendag 9 oktober verzamelden zich ruim 40 leden van onze vereniging voor een bezoek aan Huisman Equipment te Schiedam. Het in 1929 opgerichte bedrijf is sinds de jaren ’80 van de vorige eeuw wereldmarktleider in de bouw van speciale kranen en pijpleginstallaties voor de marine, offshore en olie productie gerelateerde markten.
Tijdens een boeiende presentatie wordt ons duidelijk welke enorme innovatie en gedrevenheid door de organisatie stroomt: met een oprechte, Rotterdam-Schiedamse can-do mentaliteit worden steevast nieuwe uitdagingen opgepakt om met vernieuwende, tijd en geld besparende oplossingen voor de grote olie maatschappijen en toeleveringsindustrie te komen. Daar waar steeds dieper op zee wordt geboord naar olie en gas, is Huisman de partij die schepen uitrust met unieke engineering toepassingen.
Met lokaties in de gehele wereld bedient Huisman Equipment haar klanten zo dicht mogelijk bij de betreffende werkgebieden. In 2014 zal Huisman haar faciliteit in Brazilië openen, na eerder al een eigen basis in China te hebben gerealiseerd. In kleinere groepen worden de leden door de gigantische productiehallen geloodst. Om zo, vanaf de eerste staalonderdelen, met eigen ogen te aanschouwen hoe er met chirurgische precisie torens van 60m hoog worden opgebouwd die op de kade gereed staan, om op de diverse schepen gemonteerd te worden. Enkele leden die ruim 50 jaar gelden het begin van de ‘offshore industry’ meegemaakt hebben, moesten erkennen dat de evolutie in complexiteit en vindingrijkheid enorme stappen heeft gemaakt gedurende die halve eeuw.
Met een afrondende borrel in de eigen ‘kroeg’ bij Huisman werd dit boeiende bedrijfsbezoek gezellig afgesloten. Namens de Havenverening zijn Annemarie van Weerden en haar vijf collega-gidsen bedankt voor hun tijd, geduld en uitleg.
Kees Jan Rietveld
Reisverslag excursie Vopak
Met de bus naar de Koninklijke Vopak in Europoort op 3 september 2013
Met een volle bus vertrokken we vanaf de Slinge. Helaas misten 2 leden de bus, maar dat kwam mede doordat mijn nieuwe telefoon nog niet goed was ingesteld, waarvoor mijn excuses.
Vopak heeft het predicaat Koninklijk. Om dat er iedere keer voor te plaatsen, vind ik een beetje onleesbaar worden. In Europoort werden wij ontvangen door Jan Bert Schutrops, President Vopak Management Nederland BV (tevens voorzitter van onze Havenvereniging) en door Jos Steeman, directeur Vopak Terminal Europoort.
Jan Bert heette ons welkom en gaf uitleg over Vopak als internationaal concern en Vopak Nederland in het bijzonder. Wereldwijd zijn er 6.000 werknemers, waarvan in Nederland meer dan 1.000.
Vopak werkt met geautomatiseerde processen volgens 75 standaard operationele normen, over alle terminals in de wereld: 83 in 31 landen. Hierbij is veiligheid de eerste vereiste. Uiteraard voldoen alle Vopak terminals aan de ISPS-voorschriften (zie onder).
Vopak is ’s werelds grootste onafhankelijke dienstverlener in tankopslag, gespecialiseerd in opslag en overslag van vloeibare chemicaliën, gassen en olieproducten.
De geschiedenis gaat terug tot 1616. Dus over 2 jaar is de viering van het 400-jarig bestaan. In 1616 is het bedrijf begonnen met de opslag van koffie, thee en specerijen, met o.a. de Nederlandse Oost-Indische Compagnie als klant. De eerste olie werd in 1860 in de VS geboord en niet veel later werd er olie in Nederland geïmporteerd. In die tijd gebeurde dat nog in kisten/houten vaten.
In 1999 is Vopak gevormd door de fusie tussen Pakhoed en van Ommeren. Nu is het de grootste onafhankelijke tankterminal operator ter wereld, met een wereldwijde opslagcapaciteit van 29,9 miljoen cbm, waarvan 9,8 cbm in Nederland.
Vopak hoort in Nederland – op de ranglijst van grootste bedrijven – bij de top 20, gemeten naar beurswaarde. Doordat het een speler is in de wereldwijde economie, is Vopak niet zozeer afhankelijk van wat er specifiek in Nederland gebeurt.
Een voorbeeld hiervan is stookolie uit Rusland. Deze wordt uit Rusland aangevoerd met kleinere schepen, hier opgeslagen en later met grote schepen vervoerd naar Singapore, de grootste bunkerhaven ter wereld. Vopak heeft dan ook steigers voor de grootste schepen.
Jos Steeman (President Koninklijke Vopak Latijns Amerika) geeft hierna uitleg over wat er vooral in Rotterdam gebeurt bij Vopak Europoort.
Jaarlijks wordt zo’n 40 miljoen ton behandeld op deze terminal, die de grootste is in zijn soort. Europoort beheert ook de olieterminal met de hoedendoos-tank in het Botlekgebied, de Laurenshaven terminal.
Er zijn meerdere terminals van Vopak, of deelneming door Vopak, in het Rijnmondgebied zoals Europoort, Laurenshaven, Botlek, MOT (Maasvlakte Olieterminal) Gate (LNG terminal) en Vlaardingen met vooral eetbare oliën. Daarnaast heeft Vopak in Nederland ook nog terminals in Eemshaven, Amsterdam (de grootste benzinehaven van Europa) en Vlissingen waar 2 jaar geleden een nieuwe terminal is geopend.
Op een vraag over viscositeit van de stookolie antwoordt Jos, dat de stookolie indien nodig verwarmd wordt, omdat stookolie enigszins stroperig is.
Vanuit Europoort zijn er diverse pijpleidingen o.a. naar Schiphol en de luchthavens van Brussel en Frankfurt. Gevraagd wordt of de pijpleidingen ook verwarmd kunnen worden, en of ze gedeeld worden met andere bedrijven. De pijpleidingen kunnen niet verwarmd worden. De pijpleidingen kunnen wel gedeeld worden met andere bedrijven. De pijpleidingen naar de luchthavens zijn de oude pijpleidingen.
In Europoort heeft Vopak 120 tanks met een inhoud van totaal 3,5 miljoen cbm. In die tanks wordt o.a. nafta, stookolie, gasolie, dieselolie en jetfuel opgeslagen.
Naar de Neckarhaven loopt een pijpleiding voor bevoorrading van binnenvaartschepen.
De Europoortterminal is door de grote opslagmogelijkheden en de goede infrastructuur een terminal die goed is voor de handelaren in de diverse goederen, en voor grote olie – en chemiebedrijven. Ook wordt gebruik gemaakt van strategische opslag. Deze wordt regelmatig gecontroleerd en na 3 of 4 jaar ververst.
Op de terminal wordt uitgebreid met het z.g. Midexproject. Hiervoor zijn 8 tanks van ieder 50.000 cbm in aanbouw voor de opslag van jetfuel. In tanks kunnen producten worden gemengd door middel van grote mixers.
De pijpleidingen kunnen o.a. worden gereinigd door zogenaamde ‘pigs’, grote rubberballen die door de leidingen worden gevoerd.
Er loopt over het terrein ongeveer 200 km pijpleiding (grote en kleine). In de grootste tank – nr. 1045 – kan een Boeing 747 worden geparkeerd (volgens mij doen ze dat echt niet).
De langste steiger is pier 4. De zogeheten Vingerpier, die 650 meter lang is.
Veiligheid en calamiteiten
Vopak heeft speciale programma’s voor veiligheid, gezondheid en milieu. Eén maal per jaar wordt er wereldwijd een SHE-dag georganiseerd: Safety – Health – Environment.
Op de terminal zijn checkpoints waar men zich moet verzamelen bij calamiteiten.
Het bedrijf is voortdurend bezig met opleiden, trainingen en onderzoek.
Het schoonmaken van de tanks gebeurt door externe bedrijven.
Voor blikseminslag zijn de tanks beveiligd met een ringwire systeem, en zijn er schuimleidingen aangebracht. De aanrijtijd van de brandweer is 4 minuten. Al is er is nog nooit een echte blikseminslag geweest.
De concurrentie neemt toe, vooral in een handelsknooppunt als Rotterdam.
Vopak heeft ook terminals in Indonesië, onder andere in Jakarta. De tanks zijn veilig voor aardbevingen. Ook in Eemshaven hebben ze geen problemen ervaren.
Hierna gingen we in de bus voor een rondleiding over de terminal onder leiding van Michel van Dijk (Internal Customer Operations bij Vopak Europoort).
Damp
Er is bijna geen productieverlies door de gesloten systemen, waar de dampen door worden opgevangen. Alleen wanneer ze niet retour kunnen, worden ze verbrand.
Bij binnenkomst van een schip worden de laadarmen verbonden met het schip. Het schip pompt zelf de producten naar de wal.
Bij het beladen van binnenvaartschepen kan damp worden opgevangen met mobiele combusterunits, die de wasem verwerkt, en stankoverlast wordt voorkomen.
Tijdens de rondleiding meerde een vlcc af. Wij konden dus goed zien hoe dat ging. Er is een diepgang van 21 meter.
Naast de tanks staan in de vloeistofdichte tankputten de pompplateaus met geautomatiseerde pijpleidingverbindingen voor de vloeistofoverdracht. Deze worden bestuurd vanuit de controlekamer.
Op de tanks liggen drijvende daken zodat er geen dampen in het milieu kunnen komen.
Voor een nog betere beveiliging en om gebruik te kunnen maken van lichtere drijvende daken zijn op veel tanks ook dômedaken aangebracht.
Koch
Op het terrein van Vopak Europoort is ook een middelgrote raffinaderij gevestigd van Koch Industries Inc. Hier een minder bekende naam, maar in de Verenigde Staten een zeer grote speler, die in Rotterdam lichte aardolieproducten produceert: 9000 vaten (1 vat is 159 liter) per dag. Zij hebben ook een flare voor het verbranden van dampen bij overdruk. Hiervoor moet men eerst toestemming vragen bij DCMR. De betonnen tanks bij de raffinaderij worden gebruikt voor de waterzuivering: 10.000 m3 per uur.
De tanks zijn gebouwd op terpen op een soort zandpalen; er is dus niet geheid.
Bij Vopak Europoort werken 230 werknemers. Voor onderhoud en projecten wordt veel werk door derden verricht.
Een gast merkte op dat ondanks de nieuwbouw en het vele onderhoud, het zo schoon was op de terminal. Dit werd uiteraard in dank aanvaard.
Er worden nog diverse vragen beantwoord, waaronder enkele zeer technische, die hier nauwelijks zijn weer te geven.
Ten slotte danken we heel hartelijk Jan Bert, Jos en Michel voor alle uitleg. En natuurlijk de drie dames van het restaurant, die ons ontvingen met heerlijke koffie.
De terugrit met de bus werd door Wim bekwaam uitgevoerd. Hij leidde ons niet alleen veilig over de terminal (was best knap, want het is geen camping) maar bracht ons ook weer langs de file (en die was knap lang op de A15), over de brug op tijd terug op de Slinge.
ISPS
Ik heb beloofd om nog even ISPS te noemen: International Ships and Ports Facility Security Codes. Dit zijn regels voor internationale beveiliging van schepen en havens opgesteld door IMO (International Maritime Organisation van de Verenigde Naties). Er zijn 3 niveaus.
De regels zijn voorgeschreven na de aanslagen op 9-11-2001 ter beveiliging tegen terroristische aanslagen. Elk bedrijf heeft daarvoor ook een eigen veiligheidsofficier.
Aad Korzilius